
Microbiologie in hapklare porties
Kefir – een gefermenteerd drankje met veel gezondheidsvoordelen
Kefir als anti-obesitas middeltje – feit of rage?
Social- en mainstream media staan wel bekend voor hun invloed op verschillende aspecten van ons dagelijks leven, zoals mode en het promoten van rages en trends. Vooral trends gerelateerd aan voeding en gezondheid winnen aan populariteit. Neem bijvoorbeeld het keto dieet, intermittent fasting of kombucha. Over deze dieettrends en -drankjes wordt vaak beweerd dat ze verscheidene gezondheidsvoordelen hebben en/of gewichtsverlies/toename bevorderen. Helaas blijken deze claims en trends niet gesteund worden door wetenschappelijk bewijs en zijn in sommige gevallen zelfs schadelijk voor je gezondheid.
Een drankje dat vaak gepromoot wordt door social media of blogs voor zijn dieet en/of gewichtsverlies voordelen, is Kefir. Kefir is een gefermenteerde zuivel drank, vergelijkbaar met yoghurt, dat ontstaat door het gebruik van probiotische bacteriën (probiotica) en gist van kefir granen. Het is een goede voedingsbron van probiotische melkzuurbacteriën (PLAB). Vele studies in diermodellen, vooral muizen en ratten, tonen aan dat PLABs dieet-gemedieerde obesitas (i.e. hoog vetgehalte Westers dieet) én obesitas-gerelateerde metabole stoornissen verbeteren. Recentelijk onderzoek demonstreerde dat Kefir de metabole stoornissen, waaronder obesitas, inflammatie en leververvetting, gerelateerd aan een vetrijk Westers dieet verminderde in muizen. Deze veelbelovende eerste resultaten hinten naar de mogelijkheid voor het behandelen van verschillende metabolische ziektes met Kefir of Kefir PLAB-afgeleide probiotica, parabiotica of postbiotica (inactieve bacteriecellen of geïsoleerde delen van de cellen) (Figuur 1). Maar voordat we zover zijn, moet nog meer onderzoek worden gedaan naar de gezondheidsvoordelen én de bijwerkingen van Kefir en elke pro-, post-, en parabiotica afgeleide ervan.

In een recente studie onderzochten Kim et al. de anti-obesitas gezondheidsvoordelen van cellulaire componenten van een Kefir PLAB, Lactobacillus kefiri DH5. Ze waren vooral geïnteresseerd in de eiwitten op L. kefiri DH5’s oppervlak (SLPs). Deze glycoproteïnen van de bacteries celenvelop zijn in staat om te binden met gastheercellen en triggeren zo een immuunrespons. Een mogelijke immuunrespons is inflammatie, die afhankelijk van de trigger en gastheer interactie resulteert in een pro- of anti-inflammatoire respons. Inflammatie is geassocieerd met obesitas en metabole stoornissen. Dus bacteriecomponenten die een anti-ontsteking respons triggeren of anti-ontsteking genen activeren in de gastheer kunnen mogelijk de ontwikkeling van obesitas omkeren of voorkomen.
6 weken lang bestudeerden Kim et al. muizen die een vetrijk dieet gevoerd werden aangevuld met ofwel een L. kefiri DH5 SLP ofwel een placebo (controle). Ze ontdekten dat de SLP gevoederde muizen minder gewichtstoename hadden en beter metabool functioneerden dan de controle muizen. Maar de muizen in beide groepen namen nog steeds toe in gewicht door het vetrijke dieet. Daarnaast zagen de onderzoekers ook dat de muizen gevoerd met SLP een lagere expressie van meerdere pro-inflammatoire genen hadden vergeleken met de controle muizen. Deze resultaten tonen aan dat L. kefiri DH5 SLP een rol speelt in het voorkomen van gewichtstoename en een ontstekingsrespons in muizen met een vetrijk dieet. Er moet wel gezegd worden dat gewichtstoename en obesitas niet volledig werden verhinderd door supplementatie met L. kefiri DH5 SLP. Meer onderzoek is nodig om Kefir, de anti-obesitas eigenschappen en gezondheidsvoordelen van zijn afgeleiden volledig te kunnen begrijpen.
Featured image:
https://www.flickr.com/photos/151276192@N04/34646844600/in/album-72157681468206084/
Additional sources
- Kim, D.-H., Jeong, D., Kang, I.-B., Kim, H., Song, K.-Y., & Seo, K.-H. (2017). Dual function of lactobacillus kefiri DH5 in preventing high-fat-diet-induced obesity: Direct reduction of cholesterol and upregulation of PPAR-α in adipose tissue. Molecular Nutrition & Food Research, 61(11), 1700252. https://doi.org/10.1002/mnfr.201700252
- Kim, D.-H., Kim, H., Jeong, D., Kang, I.-B., Chon, J.-W., Kim, H.-S., Song, K.-Y., & Seo, K.-H. (2017). Kefir alleviates obesity and hepatic steatosis in high-fat diet-fed mice by modulation of gut microbiota and Mycobiota: Targeted and untargeted community analysis with correlation of biomarkers. The Journal of Nutritional Biochemistry, 44, 35–43. https://doi.org/10.1016/j.jnutbio.2017.02.014
- Plaza-Diaz, J., Ruiz-Ojeda, F. J., Gil-Campos, M., & Gil, A. (2019). Mechanisms of action of probiotics. Advances in Nutrition, 10(suppl_1). https://doi.org/10.1093/advances/nmy063
- Seo, K.-H., Jeong, J., & Kim, H. (2020). Synergistic effects of heat-killed kefir paraprobiotics and flavonoid-rich prebiotics on western diet-induced obesity. Nutrients, 12(8), 2465. https://doi.org/10.3390/nu12082465
- Teame, T., Wang, A., Xie, M., Zhang, Z., Yang, Y., Ding, Q., Gao, C., Olsen, R. E., Ran, C., & Zhou, Z. (2020). Paraprobiotics and postbiotics of probiotic lactobacilli, their positive effects on the host and action mechanisms: A Review. Frontiers in Nutrition, 7. https://doi.org/10.3389/fnut.2020.570344
Vertaald door: Liang Hobma