Het onderbuikgevoel

                              

Microbiologie in hapklare porties


Het onderbuikgevoel

Wist je dat een bepaald soort bacterie dat in je maag groeit, de reden kan zijn dat je je gestrest voelt of bang bent om te gaan socializen?

Ons maagdarmkanaal herbergt een grote verscheidenheid aan bacteriën, die essentieel zijn voor het goed functioneren van ons spijsverteringsstelsel en de opname van voedsel. Ze produceren verschillende metabolieten die de werking en het gedrag van de hersenen kunnen beïnvloeden door interactie met het zenuwstelsel, het immuunsysteem en het endocriene systeem. Aan de andere kant kunnen de hersenen de darmmicrobiota ook beïnvloeden door signalen te sturen via de nervus vagus, die de hersenen met de darmen verbindt. Onder bepaalde omstandigheden kunnen sommige van deze bacteriën niet in ons voordeel werken en schade toebrengen aan het lichaam.

Mensen met een aandoening genaamd SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) hebben een abnormale toename van de bacteriële populatie in de dunne darm. SIBO kan ontstaan door complicaties na een operatie of door een andere ziekte. Deze aandoeningen kunnen de doorgang van voedsel en afvalstoffen in het maagdarmkanaal vertragen, wat een broedplaats vormt voor de bacteriën. De symptomen zijn diarree, gewichtsverlies en ondervoeding, en kunnen worden behandeld met antibiotica. 

Nu terug naar de vraag: hoe kan een bepaalde set bacteriën ervoor zorgen dat je je angstig voelt? De veranderde bacteriepopulatie in je darmen kan een van de belangrijkste oorzaken zijn van angst of depressie. Er is een complexe interactie tussen de gastheer, bacteriën en bacteriële genen, die betrokken zijn bij de ontwikkeling van darmziekten. 

Stress is voor niemand goed, en vooral je zenuwstelsel en het darmmicrobioom zijn extreem gevoelig voor veel stressfactoren. Het gevolg hiervan kan ontstekingen of zwellingen van je darmen zijn. Homeostatische mechanismen van de gastheer proberen de darmbacteriepopulaties constant te houden en overgroei te voorkomen. Lokale immuuncellen werken samen met maagzuur en pancreas-biliaire afscheidingen om bacteriën te doden. De natuurlijke architectuur van de dunne darm en de antegrade peristaltische actie vangen micro-organismen en verplaatsen ze naar de dikke darm. Het is de verstoring van deze processen die patiënten kan predisponeren voor de ontwikkeling van SIBO. Het sympathische zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor een goede voedselvertering, is ook erg gevoelig voor stress en de daarmee samenhangende factoren. Dit zenuwstelsel is vaak overprikkeld bij patiënten met SIBO, een aandoening die neuroticisme wordt genoemd.

Het verband tussen het grote negatieve scala aan emoties, hogere angst, en de bacteriën in het maagdarmkanaal heeft de wetenschappers in dit onderzoek ertoe aangezet om te overwegen of SIBO kan worden beschouwd als een van de symptomen van patiënten die lijden aan angst en stress. Een andere factor die de wetenschappers onderzochten was de extraversie van een persoon. Ze ontdekten dat iemand die aan SIBO leed minder extravert was in vergelijking met iemand die de aandoening niet had. Er werd ook gezien dat met een toename van negatieve emoties, de kans dat de persoon een maag-darmziekte ontwikkelde ook groter was. Soms kunnen specifieke persoonlijkheidskenmerken, zoals een negatief wereldbeeld, iemand kwetsbaar maken voor het ontwikkelen van bepaalde psychologische comorbiditeiten, zoals depressie, angst en stress.


Bron: Quigley EMM. De darm-hersenas en het microbioom: Aanwijzingen voor de pathofysiologie en mogelijkheden voor nieuwe managementstrategieën bij het Prikkelbare Darm Syndroom (IBS). Tijdschrift voor Klinische Geneeskunde. 2018; 7(1):6. https://doi.org/10.3390/jcm7010006

Dus wat zit hier voor jou in? Stress kan worden veroorzaakt door voornamelijk twee factoren, extern; dat is de buitenomgeving die resulteert in een somatische reactie, of het kan intern zijn; vanuit het lichaam, wat kan komen door de verstoring van de homeostase als gevolg van externe of interne stressoren. Dit zijn onder andere omgevingsfactoren of fysieke en psychologische prikkels die de darmmicrobiota kunnen beïnvloeden, wat leidt tot veranderingen in de gastheerfysiologie en het ziekterisico verder verhoogt. Het is duidelijk dat als je ongemak in je darmen ervaart, de kwaliteit en het comfort van je leven aanzienlijk afnemen. Het kan ook je nachtrust en het functioneren van je dagelijkse leven belemmeren. Als je al last hebt van maag- en darmziekten, kun je verhoogde niveaus van angst en spanning ervaren. Als je in een stressvolle situatie terechtkomt, kun je de neiging hebben om je op jezelf en je eigen symptomen te concentreren, wat uiteindelijk leidt tot een verhoogd gevoel van negatieve emoties.

Wat betekent dit dan voor jou? Een verstoring van de homeostase door externe of interne stressfactoren, zoals omgevingsfactoren of fysieke en psychologische prikkels, kan de darmmicrobiota beïnvloeden, waardoor de fysiologie van de gastheer verandert en het risico op ziekten toeneemt. Stress kan veroorzaakt worden door zowel externe als interne factoren. Het spreekt voor zich dat de kwaliteit en het comfort van iemands leven sterk afnemen als hij last heeft van maag- en darmklachten. Daarnaast kan het je belemmeren in het goed slapen en het uitvoeren van je dagelijkse activiteiten. Wanneer iemand met een stressvolle situatie wordt geconfronteerd, kan hij of zij die al last heeft van maag- en darmklachten, verhoogde niveaus van angst en spanning ervaren en zich meer richten op de eigen symptomen, wat uiteindelijk meer negatieve emotionele toestanden in de hand werkt.

Dan nu het goede nieuws: SIBO kan worden genezen met een antibioticakuur en is over het algemeen geen permanente ziekte. Als je je ongemakkelijk of angstig voelt in stressvolle situaties, kijk dan eens naar je levensstijl en eetgewoonten, want de kans is groot dat het voedsel dat je eet de groei van gezonde bacteriën in je darmen bevordert! Probiotica! Zoals je 3am friend, zorgt ervoor dat je veilig bent en kan zorgen voor de problemen in je darmen. Het bevordert ook de groei van gezonde bacteriën. 

Beweging en beweging: Zorg ervoor dat je voldoende beweging en beweging voor je lichaam krijgt met lichaamsbeweging en sport. Terwijl lichaamsbeweging gelukshormonen vrijmaakt en het bloed laat stromen, zorg je er ook voor dat je mentale gezondheid in orde is door kleine pauzes te nemen wanneer dat nodig is en naar jezelf te luisteren. Hoewel SIBO angst en stress kan veroorzaken, kunnen stress en angst ook andere GI-aandoeningen uitlokken.

Een blije tong zal je een dag of twee blij houden, maar een blije maag zal je ondersteunen en je gezond houden op de lange termijn! Zorg ervoor dat je maaltijden uitgebalanceerd en goed verdeeld zijn om het microbioom bloeiend en gezond te houden. Luister naar je buikgevoel, letterlijk en ook lichamelijk!


Link to the original post: Quigley EMM. The Gut-Brain Axis and the Microbiome: Clues to Pathophysiology and Opportunities for Novel Management Strategies in Irritable Bowel Syndrome (IBS). Journal of Clinical Medicine. 2018; 7(1):6. https://doi.org/10.3390/jcm7010006

Featured image: Made by author


Vertaald door: Liang Hobma